Gọi Thiên Chúa là VUA là một điều tiềm ẩn nguy hiểm gấp đôi. Trước hết, nó có thể khiến ta lầm tưởng gán cho Thiên Chúa những đặc tính vốn thường thấy nơi các vua chúa trần gian. Đó sẽ là một sai lầm nghiêm trọng. Vua trần gian thì khoe khoang, trong khi công trình của Thiên Chúa lại âm thầm ẩn giấu. Vua trần gian áp bức, còn Thiên Chúa thì ban sức mạnh. Vua trần gian cưỡng bách sự vâng phục, còn Thiên Chúa ban tặng tự do. Vương quyền trần thế tượng trưng cho địa vị cao nhất trong một hệ thống quyền lực mà các nguyên tắc căn bản của nó đe dọa hủy diệt thế giới chúng ta. Và chính lý do thứ hai này làm cho việc gọi Thiên Chúa là VUA lại càng nguy hiểm hơn: khi ta nói ra mà không suy nghĩ, ta dễ dàng bị tê liệt cảm thức về mâu thuẫn giữa hệ thống quyền lực vương giả và quyền năng thần linh. Mâu thuẫn này thực sự là tuyệt đối.
Bất kể ta sống ở đâu trên thế giới, kinh nghiệm thường nhật khiến chúng ta quá quen thuộc với hệ thống quyền lực mà từ đó danh xưng VUA xuất phát: đó là hệ thống phân tầng quyền lực của xã hội, một kim tự tháp được dựng nên từ vô số những kim tự tháp nhỏ hơn cùng loại. Tất cả đều mang dấu ấn của bạo lực, cạnh tranh, áp bức và bóc lột. Ai ở đỉnh cao thì được coi là vua.
Ngược lại, quyền năng thần linh ta cảm nghiệm được từ đâu? Ta nhận ra điều đó trong trật tự của vũ trụ và trong cách Mầu Nhiệm Cao Cả – mà ta gọi là Thiên Chúa – vận hành trong thiên nhiên. Thay vì một kim tự tháp quyền lực, ta thấy một mạng lưới của những mạng lưới; thay vì bạo lực, là sự phối hợp vì lợi ích của toàn thể. Ngay cả những điều thoạt nhìn có vẻ như cạnh tranh khắc nghiệt, cũng lại hòa vào một tổng thể lớn hơn, góp phần vào sự quân bình hài hòa. Thay vì ganh đua và áp bức, ta thấy sự cho và nhận hỗ tương; thay vì bóc lột, là chia sẻ. Trong vũ trụ, Thiên Chúa là VUA theo nghĩa là một quyền lực tổ chức thấm nhuần mọi sự. Nhưng ta không bao giờ được phép làm mờ ranh giới giữa hai loại quyền lực này.
Hoặc Thiên Chúa là VUA, hoặc các bạo chúa trần gian là vua. Ai gọi Thiên Chúa là VUA – và sống đúng theo điều ấy – là đang thách thức tận gốc hệ thống quyền lực hiện có, và cuối cùng là khước từ quyền uy của những kẻ đang nắm quyền. Ở một số nơi, điều đó có thể khiến bạn mất mạng, và hầu như ở bất cứ đâu, ít nhất cũng khiến địa vị xã hội của bạn bị đe dọa. Gọi Thiên Chúa là VUA đòi hỏi lòng can đảm – can đảm dấn thân cho một trật tự thế giới hoàn toàn mới.
Thiên Chúa có thực sự là VUA của tôi, hay tôi đang coi cấp trên và hệ thống quyền lực hiện tại mới là thẩm quyền tối cao?
* 99 Danh Xưng của Thiên Chúa – David Steindl-Rast
* Bản dịch của Nhóm tủ sách Công Giáo.
